Translate

Κυριακή 30 Απριλίου 2017

'Aνοιξη είσαι
άνθη ριγμένα παντού
κυλάς νοερά. 

Παρασκευή 28 Απριλίου 2017

Πέμπτη 27 Απριλίου 2017

Πιο συγκεκριμένα, τα στοιχεία που προκύπτουν, έχουν ως εξής:
-         το 68% του εκπαιδευτικού προσωπικού όλων των βαθμίδων ήταν γένους θηλυκού το 2014
-        τα ποσοστά της γυναικείας απασχόλησης ποικίλλουν ανάλογα με την εκπαιδευτική βαθμίδα: η προσχολική αγωγή καταγράφει το δυσθεώρητο ποσοστό του 97%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην τριτοβάθμια εκπαίδευση μειώνεται αισθητά στο 43%. Tα αντίστοιχα ποσοστά στις υπόλοιπες εκπαιδευτικές βαθμίδες, έχουν ως εξής: δασκάλες 82% και καθηγήτριες μέσης εκπαίδευσης 63%
-        οι έμφυλες ανισότητες στο διδασκαλικό/καθηγητικό επάγγελμα αποτυπώνονται με τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο στις χώρες της Βαλτικής και στη Ρωσία, όπου τα τέσσερα από τα πέντε άτομα είναι γυναίκες
-        η Ιαπωνία είναι η μόνη χώρα-μέλος του ΟΟΣΑ με τη μικρότερη αναλογία καθηγητριών σε σχέση με τους άρρενες, δηλ. 48%
-        η έντονη θηλυκοποίηση του διδασκαλικού/καθηγητικού επαγγέλματος καταγράφεται στη σταδιακή αύξηση των αντίστοιχων ποσοστών: 61% το 2005, 65% το 2010 και 68% το 2014
-        ο ρυθμός αύξησης του γυναικείου εκπαιδευτικού προσωπικού ήταν μόλις 1% στις χώρες Σλοβενία και ΗΠΑ, ενώ ξεπέρασε το 15% σε Γερμανία, Ελλάδα και Ιαπωνία
-         την περίοδο 2005-2014 καταγράφηκε αύξηση της γυναικείας απασχόλησης στα Κράτη-Μέλη του ΟΟΣΑ κατά μέσο όρο της τάξης του 56% έως 59% και μέρος αυτής της αύξησης αποδίδεται και στη μαζική εισδοχή των γυναικών στο διδασκαλικό/καθηγητικό επάγγελμα
-        ο ΟΟΣΑ θεωρεί πως η ύπαρξη και η διαιώνιση στερεοτυπικών αντιλήψεων και πρακτικών για τους ρόλους των δύο φύλων σε όλες τις εκφάνσεις του δημόσιου και του ιδιωτικού βίου, συμβάλλουν καθοριστικά στην έντονη θηλυκοποίηση του συγκεκριμένου επαγγέλματος
-        η γυναικεία αριθμητική υπεροχή δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη και εξάλειψη του έμφυλου μισθολογικού χάσματος (σύμφωνα με υπολογισμούς του ΟΟΣΑ, το μισθολογικό χάσμα στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση δεν ξεπερνάει το 3%)
-        το ποσοστό γυναικών αποφοίτων με πανεπιστημιακό πτυχίο στην εκπαίδευση αυξήθηκε κατά μέσο όρο από το 72% το 2005 στο 78% το 2014 στα Κράτη-Μέλη του ΟΟΣΑ, γεγονός που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο έμφυλος επαγγελματικός διαχωρισμός δεν πρόκειται να μειωθεί, αντιθέτως μπορεί και να εντατικοποιηθεί.

Η συγκεκριμένη δημόσια δράση ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων εντάσσεται στο θεματικό πεδίο «Γυναίκες και Οικονομία» και υλοποιείται στο πλαίσιο αξιοποίησης όλων των εργαλείων στον αγώνα για την επίτευξη της ουσιαστικής ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών, σύμφωνα και με τις κατευθυντήριες γραμμές των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (Ατζέντα 2030).
Γλυκειά πνοή μου
νύχτα δροσερή έλα
φύσα αγέρα


La campana del tempio tace,
ma il suono continua
ad uscire dai fiori.
Matsuo Basho
(1644 – 1694)

Sotto l’albero tutto si copre
di petali di ciliegio,
pure la zuppa e il pesce sottoaceto.
Matsuo Basho
(1644 – 1694)

Le nubi di tanto in tanto
ci danno riposo
mentre guardiamo la luna.
Matsuo Basho
(1644 – 1694)

Mondo di sofferenza:
eppure i ciliegi
sono in fiore.
Kobayashi Issa
(1763-1827)

Il tetto si è bruciato:
ora
posso vedere la luna.
Mizuta Masahide
(1657 -1723)

Accatastata per il fuoco,
la fascina
comincia a germogliare.
Nozawa Bonchō
(1640 – 1714)

Che luna:
il ladro
si ferma per canttare.

Yosa Buson
(1716 – 1784)


Ciliegi in fiore sul far della sera
anche quest’oggi
è diventato ieri.
Kobayashi Issa
(1763-1827)

Nobiltà di colui
che non deduce dai lampi
la vanità delle cose.
Matsuo Basho
(1644 – 1694)

Prendiamo
il sentiero paludoso
per arrivare alle nuvole.
Matsuo Basho
(1644 – 1694)

Τρίτη 25 Απριλίου 2017

Δευτέρα 24 Απριλίου 2017

Algo me han dicho             Κάτι μου είπαν
la tarde y la montaña.       το βράδυ και το βουνό.
Ya lo he perdido.                  Τό ’χασα κιόλας.
La vasta noche                   Νύχτ’ απέραντη:
no es ahora otra cosa          δεν είναι τίποτ’ άλλο τώρα
que una fragancia.              παρά ευωδιά.
¿Es o no es                    Άραγε υπάρχει
el sueño que olvidé         τ’ όνειρο που ξέχασα
antes del alba?                πριν απ’ την αυγή;
Callan las cuerdas.          Οι χορδές βουβές.
La
música sabía              Ήξερε η μουσική
lo que yo siento.             ό,τι εγώ νιώθω.
Hoy no me alegran             Στις αμυγδαλιές
los almendros del huerto.     σήμερα δε χαίρομαι.
Son tu recuerdo.                 Σένα θυμίζουν.
Desde aquel día                Από τη μέρα εκείνη
no he movido las piezas    δεν κούνησα τα πιόνια
en el tablero.                   μες στη σκακιέρα.
En el desierto               Μες στην έρημο
acontece la aurora.        συντελείται η αυγή.
Alguien lo sabe.            Κάποιος το ξέρει.
La ociosa espada            Τ’ άεργο σπαθί
sueña con sus batallas.    ονειρεύεται τις μάχες του.
Otro es mi sueño.           Άλλ’ όνειρο έχω.
El hombre ha muerto.    Ο άντρας νεκρός.
La barba no lo sabe.      
Τα γένια δεν το ξέρουν.
Crecen las uñas.            Νύχια μακραίνουν.
Esta es la mano              Αυτό είν’ το χέρι
que alguna vez tocaba     που άγγιζε κάποιες φορές
tu cabellera.                  τα μαλλιά σου.
Bajo el alero                   Kάτω απ’το γείσο
el espejo no copia           καθρέφτης αντιγράφει
más que la luna.              μόν’ το φεγγάρι.
Bajo la luna                      Στο φεγγαροφώς
la sombra que se alarga    ο ίσκιος που μακραίνει
es una sola.                     είν’ ένας μόνο.
¿Es un imperio                 Ένα βασίλειο
esa luz que se apaga          ή μια πυγολαμπίδα
o una luciérnaga?              το φως που σβήνει;
La luna nueva.                  Η νέα σελήνη.
Ella también la mira            Κι αυτή θα την κοιτάζει
desde otra puerta.             από άλλη πόρτα.
Lejos un trino.                   Μακριά μια τρίλια.
El ruiseñor no sabe           Δεν ξέρει το αηδόνι
que te consuela.                πως παρηγορεί.
La vieja mano                   Γέρικο χέρι
sigue trazando versos          σχεδιάζει ακόμα στίχους
para el olvido.                   για τη λησμονιά.


Παρασκευή 21 Απριλίου 2017

Παρασκευή 7 Απριλίου 2017

Επέσανε τα Γιάννενα
(Αριστοτέλη Βαλαωρίτη)
Επέσανε τα Γιάννενα, σιγά να κοιμηθούνε,
εσβήσανε τα φώτα τους, εκλείσανε τα μάτια.
Η μάνα σφίγγει το παιδί βαθιά στην αγκαλιά της,
γιατί είναι χρόνοι δίσεχτοι και τρέμει μην το χάσει.
Τραγούδι δεν ακούγεται, ψυχή δεν ανασαίνει.
Ο ύπνος είναι θάνατος και μνήμα το κρεβάτι,
κι η χώρα κοιμητήριο κι η νύχτα ρημοκλήσι.
Άγρυπνος ο Αλη-πασάς, ακόμη δε νυστάζει,
κι εις ένα δέρμα λιονταριού βρίσκεται ξαπλωμένος.
Το μέτωπό του είναι βαρύ, θολό, συγνεφιασμένο
και το ΄βαλεν αντίστυλο το χέρι του, μην πέσει.
Χαϊδεύει με τα δάχτυλα τα κάτασπρά του γένια,
που σέρνονται στου λιονταριού τη φοβερή τη χαίτη.
Αγκαλιασμένα τα θεριά, σου φαίνονται πως έχουν
ένα κορμί δικέφαλο , το μάτι δε γνωρίζει
ποιο τάχα ναν΄ το ζωντανό και ποιο το σκοτωμένο.


Ο θάνατος του κλέφτη
(Ιούλιος Τυπάλδος)
Έχετε γεια, ψηλά βουνά και κρυσταλλένιες βρύσες,
χαράματα με τις δροσιές, νύχτες με το φεγγάρι,
και σεις, μαύρα κλεφτόπουλα, που στην Τουρκιά ετρομάξτε!
Αρρώστια δε με πλάκωσε και πηαίνω να πεθάνω,
κι αν πάρει βόλι το κορμί, πάλι, η ψυχή απομένει.
Μαύρο πουλάκι θα γενώ, μαύρο χελιδονάκι,
να ‘ρθω το γλυκοχάραμα να ιδώ που πολεμάτε,
και σα σχολάσει ο πόλεμος κι εβγεί τ’ αχνό φεγγάρι,
πάλι θε να ‘ρθω να σταθώ σ’ ένα κυπαρισσάκι
τα λίγα τα κλεφτόπουλα, που βρω στη γη να κλάψω,
μέσα στης νύχτας την ερμιά, στον ύπνο που κοιμούνται,
Ν’ ακούσουν οι μανάδες τους να τα μοιρολογήσουν.
-Για ιδές η θύρα του Πασά, και πάψε το τραγούδι!
Έχετε γεια, ψηλά βουνά, τρεχούμενα ποτάμια.
Αδέλφια, να με θάψετε σε μια ψηλή ραχούλα,
ν’ ακούω τ’ αηδόνια που ‘ρχονται και φέρνουν τον Απρίλη.
Το πιο απαραίτητο και το πιο πολύτιμο εργαλείο για την κάθε νοικοκυρά ήταν ο αργαλειός. Αποτελούσε μέρος της ίδιας της ζωής και δεν έλειπε σχεδόν από κανένα σπίτι. Έχοντας αργαλειό στο σπίτι της, στο πιο ευάερο και πιο ευήλιο δωμάτιο, κάθε αγροτική οικογένεια, ήταν σαν να είχε στη δούλεψή της ένα ατομικό υφαντουργικό εργαστήρι, που κάλυπτε όλες τις ανάγκες σε είδη ρουχισμού και κλινοσκεπασμάτων.

Κόκκινη κλωστή δεμένη στην ανέμη τυλιγμένη..., 
δώστης κλώτσο να γυρίσει παραμύθι ν' αρχινίσει.

Στην ανέμη βάζανε το νήμα από το τυλιγάδι.
Το ροδάνι ή τσικρίκι ήταν μια ρόδα που γύριζε με το χέρι γύρω από ένα άξονα. Έτσι που γύριζε μετέδιδε την κίνηση με ένα σκοινί στο μασούρι κι έτσι τυλιγόταν η κλωστή. Τα μασούρια τώρα ήταν έτοιμα να πάνε για να χρησιμοποιηθούν στον αργαλειό.
Τα μασούρια ήταν μικρά κυλινδρικά καλάμια περίπου 15 εκατοστά που ήταν τρύπια κατά μήκος. Τα μασούρια αυτά γύριζαν με τη βοήθεια του ροδανιού και η κλωστή τυλίγονταν γύρω από το μασούρι.
Το στήσιμο του αργαλειού
Το στήσιμο του αργαλειού δεν ήταν και τόσο εύκολη υπόθεση. Ήθελε σταθερότητα και ζύγισμα, για να μη μετατοπίζεται με τα τραντάγματα από τις κινήσεις που έκανε η νοικοκυρά. Στα περισσότερα σπίτια του χωριού ο αργαλειός ήταν μόνιμα στημένος, κάτω από χαγιάτια (μπαλκόνια), στο κατώι δίπλα πάντα από παράθυρο και προσωρινά πολλές φορές στην άκρη του δωματίου στο σπίτι.
Ο αργαλειός ήταν μια απλή κατασκευή από ξύλο, ορθογώνιας διατομής μακρόστενων καδρονιών. Αποτελείτο από πολλά εξαρτήματα, που όταν συναρμολογούνταν και τοποθετούνταν το στημόνι, ήταν έτοιμος για την ύφανση.

Εξαρτήματα του αργαλειού


• Αντιά: δύο στρογγυλά ξύλα με διάμετρο 10-15 εκατοστών που στο ένα άκρο έχουν τετράγωνη κατάληξη με τέσσερις τρύπες.

Το μπροστινό αντί, που βρισκόταν στο μέρος που καθόταν η υφάντρια (μπροσταντί), είχε κατά μήκος του μια σχισμή απ’ όπου περνούσε το υφάδι και στην άκρη του είχε τρύπες, όπου η υφάντρια τοποθετούσε ένα ξύλο το σφίχτη (κουρούνα), για αντίσταση και το στερέωνε για να μην περιστρέφεται. Πάνω σ` αυτό τυλίγεται το υφαντό καθώς φτιάχνεται.

Το πισαντί βρισκόταν στην άλλη άκρη του αργαλειού απ’ αυτήν που καθόταν η υφάντρια, το συγκρατούσε η ποταμίστρα και είχε τυλιγμένο το στημόνι, δηλαδή οι μακριές κλωστές που θα πλέξουν με τις κλωστές που θα χρησιμοποιήσει η υφάντρια για να κάνουν το πανί. Η διαφορά του με το αντί είναι ότι αυτό δεν έχει τη σχισμή κατά μήκος του.

• Στημόνι: Μετά το πισαντί και πηγαίνοντας προς την υφάντρια. Είχε δυο βέργες τοποθετημένες ανάμεσα στις κλωστές του για να μπορεί να ανοίγει καλύτερα και να περνάει η γυναίκα τη σαΐτα. Τα ξύλα αυτά λέγονταν σταυρόβεργες και εμπόδιζαν τις κλωστές να μπερδευτούν.

• Κουρούνα: κοντόχοντρο κυλινδρικό ξύλο που στηρίζει το «προσταντί» και το συγκρατεί.


• Ποταμίστρα: μακρύ κυλινδρικό ξύλο που στηρίζει και συγκρατεί το «πισαντί».

• Χτένι: παραλληλόγραμμο με ύψος 10-12 εκατοστά περίπου, με πλήθος από λεπτά δόντια από καλάμι που προσαρμόζονται σε δύο στενά παράλληλα καλάμια ή ξύλα. Ήταν σα χτένα μόνο που ήταν κλειστό και από τις δύο πλευρές. Ανάμεσα από τις σχισμές ίσα- ίσα να περνούσαν οι κλωστές του στημονιού. Το άνοιγμα που άφηναν τα καλαμάκια χαρακτήριζε τα χτένια σε: 
1) Δασόχτενα (δασιά υφάσματα - πουκάμισα και σκουτιά), 
2) Ρασόχτενα (για τα ράσα των παπάδων) και 

3) Πανόχτενα (για λιόπανα, αντρομίδες, βελέντζες, κιλίμια, κάπες, σαγίσματα) και λοιπά. Το χτένι έμπαινε σε μια θήκη που το στερέωνε κι έτσι η υφάντρα το κτύπαγε με όση δύναμη χρειαζόταν για να σφίξει το νήμα. Η θήκη αυτή κρεμόταν από την οροφή του αργαλειού. Το πάνω μέρος της θήκης μετακινούνταν έτσι ώστε να μπορούν να τοποθετούν ανάμεσα το χτένι. Τα κάθετα ξύλα στερεώνονταν σε ένα άξονα που βρισκόταν πάνω στον αργαλειό και έτσι το χτένι μπορούσε να κινείται σα μια κούνια.

• Μιτάρια: κυλινδρικά ξύλα παράλληλα μεταξύ τους που πάνω τους είναι δεμένοι πολλοί λεπτοί σπάγκοι. Έτσι οι κλωστές περνούσαν εναλλάξ οι μισές από το ένα μιτάρι και οι μισές από το άλλο. Τα μιτάρια κρέμονταν από πάνω από τον αργαλειό με δυο καρούλια για να μπορούν να μετακινούνται πάνω-κάτω.
Ανάλογα με το υφαντό άλλοτε χρησιμοποιούσαν δύο και άλλοτε τέσσερα.

• Ξυλόχτενο: δύο οριζόντια ξύλα με αυλακιές. Αυτά δένονταν με δύο μικρότερα ξύλα κάθετα. Μέσα τους προσαρμόζεται και κλειδώνει το χτένι με το οποίο χτυπιέται το υφάδι.

• Σαΐτα: ξύλο ελλειψοειδές που ήταν σκαμμένο εσωτερικά και κατά μήκος συγκρατούσε ένα μασούρι. Στο μασούρι τύλιγαν το βαμβακερό νήμα, που με το πέταγμα περνούσε μέσα στο στημόνι.

• Ποδαρικά: δύο μικρά ξύλα συνδεδεμένα με τα μιτάρια που τα πατούσαν διαδοχικά οι υφάντρες. Με το πάτημα του ποδιού της η υφάντρα ανέβαζε πότε το ένα και πότε το άλλο μετακινώντας αντίστοιχα και τις κλωστές του στημονιού, τις μισές πάνω και τις μισές κάτω. Έτσι άνοιγε το στημόνι (το στόμα) για να περνάει η σαΐτα, να μπλέκει το στημόνι με την κλωστή του μασουριού και να γίνεται το ύφασμα.

Πέμπτη 6 Απριλίου 2017

https://app.box.com/s/60okkpvr9ycfz6jou2hv
λεξικό συνωνύμων αντωνύμων

Τρίτη 4 Απριλίου 2017